ale skąd
  • Letkajenkka a letkajenka
    6.04.2016
    6.04.2016
    W najnowszym wydaniu PWN-owskiego Wielkiego słownika ortograficznego zagadką dla mnie jest, o co chodzi z tą letkajenkką (-nkką!). Myślałem, że to błąd ale…
    …ale jak jest błąd, to nie daje się odsyłacza albo
    Czy można prosić o przybliżenie tego problemu? Skąd taka oboczność?
  • mangowy i kiwiowy?
    23.10.2009
    23.10.2009
    Witam,
    pytanie jest smaczne, bo dotyczy owoców. Można powiedzieć koktajl jabłkowy (z jabłek); ale czy można powiedzieć kiwiowo-mangowy (z kiwi / z mango)? Można powiedzieć figowy, ale czy można papajowy? Skąd te trudności? Jak postępować, jeśli nie chce się używać form zastępczych (np. opisowej koktajl z owoców kiwi / mango itp.)?
    Pozdrawiam serdecznie,
    GD

    P.S. Mówiąc koktajl bananowy z mango / z kiwi zawieramy sugestię, iż mango / kiwi jest tylko dodatkiem do głównego składnika.
  • Mela i mela
    27.10.2010
    27.10.2010
    Planowaliśmy nadać córce imię Melania, ale teściowie byli przeciwni. Ich zdaniem zdrobnienie mela ma negatywne znaczenie (plwocina). Ponieważ chcemy uniknąć zrobienia „krzywdy ” dziecku imieniem, mamy dwa pytania:
    1. Skąd pochodzi przytoczone znaczenie?
    2. Czy to znaczenie jest powszechnie używane, czy tylko w określonych regionach / grupachspołecznych? Jeśli tak, to w jakich i jak bardzo jest ono powszechne?
    Ponieważ powstał konflikt w rodzinie, będziemy wdzięczni za odpowiedź eksperta.
  • myczeć
    6.07.2011
    6.07.2011
    Witam!
    Czytając Mistrza i Małgorzatę (wyd. Czytelnik, 1995 r.), natknąłem się na słowo myczał i uznałem je za literówkę, ale kilka stron dalej znalazłem jeszcze „[…]-dobrodusznie zamyczał Korowiow, rozwalając się na krześle”. Czy myczenie istnieje i jeżeli tak, to co oznacza?
    Pozdrawiam
  • nad Niemnem z Niemenem
    17.03.2014
    17.03.2014
    Dlaczego mówimy: nad Niemnem (rzeką), ale z Niemenem (piosenkarzem)? Skąd rozbieżności w odmianie tego samego słowa w różnych znaczeniach?
  • Na razie
    30.09.2014
    30.09.2014
    Skąd się wzięła potoczna formuła pożegnalna Na razie? Czy jest to skrót od jakiejś dłuższej formy, która była kiedyś w użyciu?
  • native speaker i Muttersprachler
    3.10.2002
    3.10.2002
    Dzień dobry!
    Mam problem z niemieckim słowem Muttersprachler. Czy mogę w tekście dokonać jego deklinacji i napisać Muttersprachlerów? A jeśli nie, to jak poradzić sobie z tym problemem? Przy okazji: czy dozwolony jest zapis native speakerów?
    Z góry dziekuję i pozdrawiam
    Przemek
  • nazwy dni tygodnia
    11.10.2007
    11.10.2007
    Witam!
    Kościół głosi, że pierwszym dniem tygodnia jest niedziela, co zdaje się potwierdzać następujący po niej poniedziałek (poniedziałek – 'po niedzieli') oraz środa, która – będąc wówczas czwartym dniem tygodnia – znajduje się pośrodku reszty (środa – 'środek'). Ale co z czwartkiem (czwartek – 'czwarty dzień') i piątkiem (piątek – 'piąty dzień')? Zgodnie z przedstawioną wyżej wersją są kolejno piątym i szóstym dniem tygodnia – skąd więc te rozbieżności?
  • niekonsekwencje polskiej ortografii
    4.07.2003
    4.07.2003
    Witam,
    Mam dwie wątpliwości dotyczące reguł ortograficznych rządzących pisownią.
    1. Użycie u lub ó w wyrazach będących pochodną słowa dwa. Oczywiste jest, że pisze się dwóch i dwunastu, dwumian i równanie dwukwadratowe, ale podwójny i obydwóm. Skąd to się bierze?
    2. Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?
    Pozdrowienia
    Juliusz Wolny
    Medizinische Universitäz zu Lübeck
  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego